شریف لک زایی با تأكيد بر اينكه غفلت از منتشر نكردن بحثهای قرآنی و مباحث تفسيری آيتالله بهشتی نابخشودنی است، گفت: در شرايطی كه جامعه را دعوت میكنيم كه جامعهای قرآنی باشد و مردم از قرآن برای حيات خودشان در عرصههای مختلف الگو بگيرند منتشر نكردن اين مباحث مسئله ای نابخشودنی است. جامعه دينی جامعهای است كه آموزههای خود را از قرآن أخذ كند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
عضو هيئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با تأكيد بر اينكه مباحث تفسيری آيتالله بهشتی در سالهای آغازين انقلاب اسلامی بسيار كارگشا بود، از غفلت در انتشار مباحث تفسيری ايشان كه تا سوره طه انجام شده انتقاد كرد.
«شريف لك زايی»، عضو هيئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا)، ضمن بيان اين مطلب در مورد تأثيرپذيری انديشههای سياسی شهيد بهشتی از علوم دينی و قرآنی گفت: متأسفانه مباحث قرآنی شهيد بهشتی به صورت كتاب منتشر نشده است، به خصوص بحثهای تفسيری ايشان كه اطلاع دارم خيلی مفصل است و اين يك ضعف است.
مؤلف كتاب «آزادی سياسی در انديشه آيتالله مطهری و آيتالله بهشتی» افزود: شهيد بهشتی و شهيد مطهری جزء متفكران بسيار برجسته انقلاب اسلامی هستند، البته در باب انديشههای استاد مطهری كارهای خوبی صورت گرفته است و آثار ايشان منتشر شده و تعدادی هنوز باقی مانده كه در حال انتشار است اما متأسفانه در مورد انتشار انديشههای شهيد بهشتی غفلتی صورت گرفته و مباحث ايشان منتشر نشده است.
نويسنده كتاب «آزادی و دانش» با اشاره به اينكه بنياد نشر آثار و انديشههای شهيد آيتالله دكتر بهشتی دارد اقداماتی را انجام میدهد، تصريح كرد: بنياد نشر آثار و انديشههای شهيد آيتالله دكتر بهشتی با بضاعت اندكی كه دارد اقداماتی را انجام میدهد ولی نيازمند اين است كه نظام در اين رابطه سرمايهگذاری كند و چهره علمی اين متفكر را هم به جامعه نشان دهد.
لكزايی در ادامه سخنانش اظهار كرد: يكی از غفلتها در مورد نشر انديشههای شهيد بهشتی نپرداختن به مباحث تفسيری ايشان است كه اين مباحث را در جمعها و گروههايی كه تشكيل میشد از ابتدای قرآن شروع كردند و به صورت موضوعی همه آيات را تفسير كردند تا آنجايی كه بنده اطلاع دارم ايشان تا سوره طه را تفسير كردند. تفسير سوره بقره بسيار مفصلتر از بقيه سورههاست؛ هم به خاطر حجم سوره و هم به دليل موضوعهای بسيار متنوعی كه در اين سوره مطرح شده است.
مؤلف كتاب «آزادی» با اشاره به اينكه ايشان راجع به مبحث حج 2 تا 3 جلسه بسيار مفصل صحبت كردند، گفت: وقتی شهيد بهشتی به آياتی میرسند كه در باب خليفةاللهی انسان است دو تا سه جلسه صحبت میكنند و مباحث بسيار مهمی را در اين ارتباط بيان میكنند.
اين محقق و نويسنده كشورمان با بيان اينكه اگر بخواهيم انديشه سياسی شهيد بهشتی را پردازش، مطرح و الگوسازی كنيم نياز است كه به همه آثار ايشان دسترسی داشته باشيم گفت: نظام بايد كمك كند كه همه آثار ايشان در دسترس و در معرض رؤيت فرهنگيان و نخبگان قرار گيرد. اين نكته بسيار مقدماتی و اجمالی است كه در شناخت انديشه سياسی ايشان مطرح است و در برطرف كردن خلأها، چالشها و ابهامهايی كه در انديشه ايشان وجود دارد طبيعتا مؤثر است.
نويسنده كتاب «بررسی تطبيقی نظريههای ولايت فقيه» با تأكيد بر اينكه بخشی از تاريخ و حيات اجتماعی و سياسی و حتی علمی جامعه همين بحثهايی است كه ايشان در فضای قبل و سالهای آغازين انقلاب مطرح كرده است، گفت: اين مباحث در آن فضاها تا اندازهای كارگشا بوده و امروز هم میتواند برای ما كارگشا باشد و مورد استفاده قرار گيرد.
نويسنده كتاب «توزيع و مهار قدرت در نظريه ولايت فقيه» با تأكيد بر اينكه غفلت از منتشر نكردن بحثهای قرآنی و مباحث تفسيری آيتالله بهشتی يك غفلت نابخشودنی است، گفت: در شرايطی كه جامعه را به اين امر دعوت میكنيم كه جامعهای قرآنی باشد و مردم به قرآن توجه كنند و از قرآن برای حيات خودشان در عرصههای مختلف الگو بگيرند منتشر نكردن اين مباحث مسئله بسيار مهمی است كه نابخشودنی است. جامعه دينی جامعهای است كه آموزههای خود را از قرآن أخذ كند.
«شريف لك زايی»، عضو هيئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا)، ضمن بيان اين مطلب در مورد تأثيرپذيری انديشههای سياسی شهيد بهشتی از علوم دينی و قرآنی گفت: متأسفانه مباحث قرآنی شهيد بهشتی به صورت كتاب منتشر نشده است، به خصوص بحثهای تفسيری ايشان كه اطلاع دارم خيلی مفصل است و اين يك ضعف است.
مؤلف كتاب «آزادی سياسی در انديشه آيتالله مطهری و آيتالله بهشتی» افزود: شهيد بهشتی و شهيد مطهری جزء متفكران بسيار برجسته انقلاب اسلامی هستند، البته در باب انديشههای استاد مطهری كارهای خوبی صورت گرفته است و آثار ايشان منتشر شده و تعدادی هنوز باقی مانده كه در حال انتشار است اما متأسفانه در مورد انتشار انديشههای شهيد بهشتی غفلتی صورت گرفته و مباحث ايشان منتشر نشده است.
نويسنده كتاب «آزادی و دانش» با اشاره به اينكه بنياد نشر آثار و انديشههای شهيد آيتالله دكتر بهشتی دارد اقداماتی را انجام میدهد، تصريح كرد: بنياد نشر آثار و انديشههای شهيد آيتالله دكتر بهشتی با بضاعت اندكی كه دارد اقداماتی را انجام میدهد ولی نيازمند اين است كه نظام در اين رابطه سرمايهگذاری كند و چهره علمی اين متفكر را هم به جامعه نشان دهد.
لكزايی در ادامه سخنانش اظهار كرد: يكی از غفلتها در مورد نشر انديشههای شهيد بهشتی نپرداختن به مباحث تفسيری ايشان است كه اين مباحث را در جمعها و گروههايی كه تشكيل میشد از ابتدای قرآن شروع كردند و به صورت موضوعی همه آيات را تفسير كردند تا آنجايی كه بنده اطلاع دارم ايشان تا سوره طه را تفسير كردند. تفسير سوره بقره بسيار مفصلتر از بقيه سورههاست؛ هم به خاطر حجم سوره و هم به دليل موضوعهای بسيار متنوعی كه در اين سوره مطرح شده است.
مؤلف كتاب «آزادی» با اشاره به اينكه ايشان راجع به مبحث حج 2 تا 3 جلسه بسيار مفصل صحبت كردند، گفت: وقتی شهيد بهشتی به آياتی میرسند كه در باب خليفةاللهی انسان است دو تا سه جلسه صحبت میكنند و مباحث بسيار مهمی را در اين ارتباط بيان میكنند.
اين محقق و نويسنده كشورمان با بيان اينكه اگر بخواهيم انديشه سياسی شهيد بهشتی را پردازش، مطرح و الگوسازی كنيم نياز است كه به همه آثار ايشان دسترسی داشته باشيم گفت: نظام بايد كمك كند كه همه آثار ايشان در دسترس و در معرض رؤيت فرهنگيان و نخبگان قرار گيرد. اين نكته بسيار مقدماتی و اجمالی است كه در شناخت انديشه سياسی ايشان مطرح است و در برطرف كردن خلأها، چالشها و ابهامهايی كه در انديشه ايشان وجود دارد طبيعتا مؤثر است.
نويسنده كتاب «بررسی تطبيقی نظريههای ولايت فقيه» با تأكيد بر اينكه بخشی از تاريخ و حيات اجتماعی و سياسی و حتی علمی جامعه همين بحثهايی است كه ايشان در فضای قبل و سالهای آغازين انقلاب مطرح كرده است، گفت: اين مباحث در آن فضاها تا اندازهای كارگشا بوده و امروز هم میتواند برای ما كارگشا باشد و مورد استفاده قرار گيرد.
نويسنده كتاب «توزيع و مهار قدرت در نظريه ولايت فقيه» با تأكيد بر اينكه غفلت از منتشر نكردن بحثهای قرآنی و مباحث تفسيری آيتالله بهشتی يك غفلت نابخشودنی است، گفت: در شرايطی كه جامعه را به اين امر دعوت میكنيم كه جامعهای قرآنی باشد و مردم به قرآن توجه كنند و از قرآن برای حيات خودشان در عرصههای مختلف الگو بگيرند منتشر نكردن اين مباحث مسئله بسيار مهمی است كه نابخشودنی است. جامعه دينی جامعهای است كه آموزههای خود را از قرآن أخذ كند.
آيتالله بهشتی قائل به وجود نسبت تكاملی و تعاملی ميان فرد و جامعه بود
عضو هيئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با تأكيد بر بحثهای آيتالله بهشتی در نقش انسان در زندگی فردی و اجتماعی گفت: ايشان به وجود نسبت تكاملی و تعاملی ميان فرد و جامعه قائل بود كه انسان هم بايد خودسازی داشته باشد و هم تلاش كند جامعه را بسازد.
عضو هيئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با تأكيد بر بحثهای آيتالله بهشتی در نقش انسان در زندگی فردی و اجتماعی گفت: ايشان به وجود نسبت تكاملی و تعاملی ميان فرد و جامعه قائل بود كه انسان هم بايد خودسازی داشته باشد و هم تلاش كند جامعه را بسازد.
شريف لك زايی، عضو هيئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) ضمن بيان اين مطلب در مورد تأثيرپذيری انديشههای سياسی شهيد بهشتی از علوم دينی و قرآنی گفت: بحث سرنوشت و مشاركت انسان در زندگی فردی، شخصی و اجتماعی موضوعی است كه آيتالله بهشتی در تفسير قرآن كريم مطرح میكنند.
وی افزود: يكی از مهمترين آموزههای ايشان مشاركت در مباحثی است كه در حوزه حيات عمومی مطرح میشود؛ ايشان روايت حضرت رسول(ص) كه فرمودند «كسی كه صبح كند و به امور مسلمان اهتمام نداشته باشد مسلمان نيست» را مطرح میكند و برای مباحثی كه در بحث آزادی بيان میكند، اين را به عنوان سندی میداند كه انسان بايد در زندگی جمعی و اجتماعی مشاركت كند و زندگی خود و جامعه خود را سامان دهد و اگر اين كار را انجام ندهد وظيفه خودش را انجام نداده است.
نويسنده كتاب «آزادی و دانش» با اشاره به اينكه در تعبيرات آيتالله بهشتی، انسان يك صيرورت و رويش و حركت است، اظهار كرد: در واقع انسان با خودآگاهی و با توجه به محيط خود و خودسازی كه صورت میدهد محيط خود را سامان میدهد و اين انتخابگری براساس انتخاب آگاهانه و آزادانه خواهد بود.
لكزايی در ادامه سخنانش اظهار كرد: انسان در تعبير آيتالله بهشتی چون متأخذ از آموزههای اصيل دينی است، با انتخاب آگاهانه و آزادنه هم میتواند خود را بسازد و هم در تغيير ساخت محيط طبيعی خودش دخالت گستردهای را انجام میدهد و محيط اجتماعی خود را آنچنان كه شايسته است، بسازد. اتفاقاً ايشان در تبيين حدود آزادی همين امر را به كار میگيرد، از طرف ايشان آزادی توانی محسوب میشود كه به انسان در ساختن محيط خود كمك میكند.
مؤلف كتاب «آزادی» با اشاره به اينكه ايشان بحثهای مختلفی را به خصوص در نسبت ميان فرد و جامعه و اينكه به هر حال اصالت با كدام است، مطرح میكند، تصريح كرد: ماركسيستها قائل به اصالت جمع و ليبرالها قائل به اصالت فرد بودند، طبيعتاً يك متفكر مسلمان مانند ايشان بايد در اين رابطه اتخاذ موضع كند كه به هر حال اصالت با كدام طرف است؟ ايشان بحث تكامل را در اينجا مطرح میكند كه در واقع در مناسبات فرد و جامعه بايد بحث مناسبات تكاملی را مطرح كنيم.
اين محقق و نويسنده كشورمان تأكيد كرد: در انديشه آيتاللهبهشتی هم نقش فرد به عنوان مبدأ برجسته است و هم اينكه حركتهای اجتماعی را كسانی به وجود میآورند كه توانستهاند با خودسازی، دانايی و آزادی ذاتی خودشان حركتها را به وجود بياورند و تغييراتی را در جامعه ايجاد كنند و طبيعتاً اين تغييرات اجتماعی در فرد هم تأثيرگذار است.
نويسنده كتاب «بررسی تطبيقی نظريههای ولايت فقيه» با اشاره به اينكه نسبت تكاملی و تعاملی ميان فرد و جامعه در انديشه شهيد بهشتی برقرار است، گفت: بر اين اساس هم فرد بر جامعه و هم جامعه بر فرد تأثير میگذارد. طبيعتاً يك حركت انقلابی و اجتماعی چه مثبت و چه منفی بر افرادی كه در آن جامعه زندگی میكنند، قطعاً هم مؤثر است.
وی افزود: در نتيجه ايشان معتقد است كه ما نبايد از جامعه هم غفلت كنيم، فرد به عنوان مبدأ مهم است، ولی از نظر وضعيت و شرايط اجتماعی جامعه هم میتواند تأثيرگذار باشد و در حركت انسان مؤثر است. بنابراين محيط اجتماعی هم میتواند نقش تسهيلكننده و هم نقش دشواركنندهای را در تغييرات درونی به عهده داشته باشد.
نويسنده كتاب «توزيع و مهار قدرت در نظريه ولايت فقيه» تأكيد كرد: در هدايت جامعه به سوی رستگاری و سعادت، انسان نمیتواند نسبت به اوضاع اجتماعی بیاعتنا باشد و صرفاً به سازندگی درون خود اكتفا كند. بنابراين بهزعم آيتالله بهشتی نگاه تعاملی ميان فرد و جامعه وجود دارد كه انسان هم بايد خود را بسازد و هم بايد تلاش كند جامعه خود را بسازد.
شعار اصيل اسلامی به تعبير شهيد بهشتی خودسازی و جامعهسازی است
عضو هيئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با تأكيد بر اينكه عمدتاً متفكرينی كه متأثر از حكمت متعاليه هستند، به قرآن كريم و روايات توجه گسترده و عميقی دارند، گفت: به تعبير آيتالله بهشتی، شعار اصيل اسلامی اين است كه هر فردی خود را بسازد و در ساختن محيط نيز بايد نقش خود را ايفا كند.
شريف لك زايی، عضو هيئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) ضمن بيان اين مطلب در مورد تأثيرپذيری انديشههای سياسی شهيد بهشتی از علوم دينی و قرآنی گفت: در انديشه شهيد آيتالله بهشتی، خودسازی شرط لازم برای انسان است اما اين شرطی كافی نيست.
وی افزود: به تعبير آيتالله بهشتی، شعار اصيل اسلامی اين است كه هر فردی خود را بسازد و در ساختن محيط نيز نقش خود را ايفا كند تا جامعه ساخته شود. در اينجا وجود آموزههای ديگر دينی به ميان میآيد كه بحث امر به معروف و نهی از منكر در اين ارتباط بسيار نقش پررنگ و برجستهای دارد و ايشان اثری هم در اين ارتباط دارند.
بخش قبلی گفتوگو را اينجا بخوانيد!
نويسنده كتاب «آزادی و دانش» با اشاره به اينكه عمدتا متفكرين كه متأثر از حكمت متعاليه هستند به قرآن كريم و روايات توجه بسيار خوب، گسترده و عميقی دارند، اظهار كرد: غالب متفكران اسلامی كه در حكمت متعاليه تلمذ كردند و جزء حكمای حكمت متعاليه به شمار میروند دستی در تفسير قرآن دارند از خود ملاصدرا تا حكمای امروز، به عنوان مثال بزرگترين مفسر جهان معاصر ما علامه طباطبايی در اين قسمت بسيار برجسته و معروف است.
لكزايی در ادامه سخنانش تصريح كرد: حضرت امام خمينی(ره) هم در اين زمينه ورود داشتند كه حتی بعد از انقلاب اسلامی هم به تفسير قرآن و تفسير سوره حمد پرداختند كه به دلايل مختلف و فشارهايی كه بود ايشان آنرا تعطيل كردند. مجموعه آثار شهيد مطهری سرشار از مباحث قرآنی و تفسيری است. همچنين شهيد بهشتی هم دارای آثار تفسيری هستند كه متأسفانه هنوز آثار تفسيری ايشان منتشر نشده است.
مؤلف كتاب «آزادی» با اشاره به اينكه امام موسی صدر هم اين گونه بوده است، گفت: از طرفی امام موسی صدر در لبنان هم به همين ترتيب در سخنان و مباحث خودشان به اين بحث توجه بسيار زيادی داشتند.
نويسنده كتاب «بررسی تطبيقی نظريههای ولايت فقيه» تأكيد كرد: عمده مباحث اين بزرگان سرشار از مباحث قرآنی است و هماكنون هم مباحث تفسيری آيتاللهالعظمی جوادی آملی را هم ملاحظه میكنيم كه ايشان به عنوان يك حكيم حكمت متعاليه بحثهايی كه دارند سرشار از مباحث قرآنی است و اصلا تفسيری كه دارند مطرح میكنند متأخذ از اين مبانی فلسفی است و به هر حال قرآن در آثار حكمای متعاليه برجستگی دارد.
لك زايی تصريح كرد: معتقدم با توجه به اينكه شهيد بهشتی شاگرد امام(ره) بودند و با شهيد مطهری هم مراوده زيادی داشتند و از طرفی شاگرد علامه طباطبايی هم محسوب میشود و در چنين فضايی زيسته و تحصيل كرده و فعاليت اجتماعی، مذهبی و ... داشته متأثر از اين مكتب فكری و فلسفی است.
نويسنده كتاب «توزيع و مهار قدرت در نظريه ولايت فقيه» تأكيد كرد: كسی كه فاقد مكتب فكری و فلسفی باشد نمیتواند بحثهای منسجم، متمركز و عميقی را ارائه دهد و فكر میكنم بايد روی اين نكته هم تأمل شود و مورد توجه جامعه علمی ما قرار گيرد كه اگر راجع به ايشان صحبت میشود، مشخص شود كه ايشان در چه مكتب فلسفی دارد تفكر میكند.
عضو هيئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با تأكيد بر اينكه عمدتاً متفكرينی كه متأثر از حكمت متعاليه هستند، به قرآن كريم و روايات توجه گسترده و عميقی دارند، گفت: به تعبير آيتالله بهشتی، شعار اصيل اسلامی اين است كه هر فردی خود را بسازد و در ساختن محيط نيز بايد نقش خود را ايفا كند.
شريف لك زايی، عضو هيئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا) ضمن بيان اين مطلب در مورد تأثيرپذيری انديشههای سياسی شهيد بهشتی از علوم دينی و قرآنی گفت: در انديشه شهيد آيتالله بهشتی، خودسازی شرط لازم برای انسان است اما اين شرطی كافی نيست.
وی افزود: به تعبير آيتالله بهشتی، شعار اصيل اسلامی اين است كه هر فردی خود را بسازد و در ساختن محيط نيز نقش خود را ايفا كند تا جامعه ساخته شود. در اينجا وجود آموزههای ديگر دينی به ميان میآيد كه بحث امر به معروف و نهی از منكر در اين ارتباط بسيار نقش پررنگ و برجستهای دارد و ايشان اثری هم در اين ارتباط دارند.
بخش قبلی گفتوگو را اينجا بخوانيد!
نويسنده كتاب «آزادی و دانش» با اشاره به اينكه عمدتا متفكرين كه متأثر از حكمت متعاليه هستند به قرآن كريم و روايات توجه بسيار خوب، گسترده و عميقی دارند، اظهار كرد: غالب متفكران اسلامی كه در حكمت متعاليه تلمذ كردند و جزء حكمای حكمت متعاليه به شمار میروند دستی در تفسير قرآن دارند از خود ملاصدرا تا حكمای امروز، به عنوان مثال بزرگترين مفسر جهان معاصر ما علامه طباطبايی در اين قسمت بسيار برجسته و معروف است.
لكزايی در ادامه سخنانش تصريح كرد: حضرت امام خمينی(ره) هم در اين زمينه ورود داشتند كه حتی بعد از انقلاب اسلامی هم به تفسير قرآن و تفسير سوره حمد پرداختند كه به دلايل مختلف و فشارهايی كه بود ايشان آنرا تعطيل كردند. مجموعه آثار شهيد مطهری سرشار از مباحث قرآنی و تفسيری است. همچنين شهيد بهشتی هم دارای آثار تفسيری هستند كه متأسفانه هنوز آثار تفسيری ايشان منتشر نشده است.
مؤلف كتاب «آزادی» با اشاره به اينكه امام موسی صدر هم اين گونه بوده است، گفت: از طرفی امام موسی صدر در لبنان هم به همين ترتيب در سخنان و مباحث خودشان به اين بحث توجه بسيار زيادی داشتند.
نويسنده كتاب «بررسی تطبيقی نظريههای ولايت فقيه» تأكيد كرد: عمده مباحث اين بزرگان سرشار از مباحث قرآنی است و هماكنون هم مباحث تفسيری آيتاللهالعظمی جوادی آملی را هم ملاحظه میكنيم كه ايشان به عنوان يك حكيم حكمت متعاليه بحثهايی كه دارند سرشار از مباحث قرآنی است و اصلا تفسيری كه دارند مطرح میكنند متأخذ از اين مبانی فلسفی است و به هر حال قرآن در آثار حكمای متعاليه برجستگی دارد.
لك زايی تصريح كرد: معتقدم با توجه به اينكه شهيد بهشتی شاگرد امام(ره) بودند و با شهيد مطهری هم مراوده زيادی داشتند و از طرفی شاگرد علامه طباطبايی هم محسوب میشود و در چنين فضايی زيسته و تحصيل كرده و فعاليت اجتماعی، مذهبی و ... داشته متأثر از اين مكتب فكری و فلسفی است.
نويسنده كتاب «توزيع و مهار قدرت در نظريه ولايت فقيه» تأكيد كرد: كسی كه فاقد مكتب فكری و فلسفی باشد نمیتواند بحثهای منسجم، متمركز و عميقی را ارائه دهد و فكر میكنم بايد روی اين نكته هم تأمل شود و مورد توجه جامعه علمی ما قرار گيرد كه اگر راجع به ايشان صحبت میشود، مشخص شود كه ايشان در چه مكتب فلسفی دارد تفكر میكند.
مطالب مرتبط