جدیدترین مطالب

  نامه حضرت روح‌ا... خمینی اگرچه برای میخائیل گورباچف -که در آن زمان صدر هیات رئیسه اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی بود- نگارش و ارسال شد اما دقیقا همین مطلب موجب غفلت از ابعاد کاربردی در سطح داخل کشور شده است. به نظرم اگرچه سویه سیاست خارجی نامه به سبب آن‌که برای قطب قدرت سیاسی در حال اضمحلال شرق نوشته و ارسال شده است اما در عرصه داخلی سویه‌های معرفتی آن مورد غفلت قرار گرفته است. در واقع این نامه تنها برای قطب در حال فروپاشی قدرت پهناور بلوک شرق نبود بلکه همزمان برای عرصه سیاست داخلی و حتی علوم انسانی کشور هم می‌توانست مورد توجه قرار گیرد.

بازشناسی و باز ارتقای انسان در جامعه لبنان، جهان اسلام، منطقه و در نهایت در جهان، دال مرکزی نگاه امام موسی صدر بود و ایشان دین را هم از همین منظر نگاه می‌کردند و آن را کاملا در خدمت انسان می‌دیدند. البته گاهی برخی سطح این بحث را پایین می‌آورند و می‌گویند دین در خدمت انسان، موضوعی بی‌معناست؛ درحالی‌که این تفکر معتقد است دین باید انسان را به لحاظ مادی و معنوی ارتقا ببخشد. نه فقط بعد معنوی بلکه بر بعد مادی هم تاکید دارد. از این منظر، نگاه امام موسی صدر نسبت به آنچه در جامعه یا در بین برخی علما می‌گذرد، متفاوت بود چراکه ایشان انتظار داشتند دین بتواند جامعه این انسان متکثر را هم بسازد.

پاسداری، جانبازی و رشادت اهالی سیستان و بلوچستان، محصول وحدت و حضور شیعه و سنی است که دوشادوش یکدیگر بوده و هستند. از نمودهای این وحدت، حضور همزمان شیعيان و اهل تسنن بلوچ در جبهه دفاع از حرم حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) است.
 
وحدت شیعيان و اهل تسنن بلوچ در جبهه دفاع از حرم حضرت زینب (س)
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کتاب «ستاره‌های بلوچ» خاطرات روحانی مدافع حرم، عباس نارویی از حضور نبویون در نبرد سوریه است که در هفته‌های اخیر با شمارگان یک‌هزار نسخه به بهای 48 هزار تومان از سوی انتشارات خط مقدم راهی بازار نشر شده است.

محمودی نورآبادی با سفر به دو سرزمین سوریه و بلوچستان، به‌خوبی از عهده‌ پردازش دو بوم و اقلیم متفاوت برآمده است. روایت‌گری دقیق و ظریف عباس نارویی هم به کمک قلم نویسنده آمده و این کار را خواندنی کرده است، به‌ویژه که نویسنده تلاش کرده در دیالوگ‌ها، لحن و گویش شخصیت‌ها را متکی بر گویش قومی بلوچ حفظ کند. همچنین مخاطب غیربلوچ با ضرب‌المثل‌هایی مواجه می‌شود که شاید تاکنون معادل بلوچی آن به گوشش نخورده باشد.
 
دکتر شریف لک‌زایی؛ نویسنده، پژوهشگر و دانشیار گروه فلسفه سیاسی در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی، در این نوشتار به معرفی ساختار و نقاط قوت «ستاره‌های بلوچ» پرداخته که در ادامه می‌خوانیم.

گفت‌وگو یک نوع تعامل واقعی گفتاری بین افراد و جریان‌هایی است که در سطح جامعه فعالیت می‌کنند و می‌خواهند در فضای عمومی مشارکت داشته و تأثیرگذار باشند. گفت‌وگو الزامات و بسترهایی دارد که باید در یک فضای برابر به جهات مختلف آزادی، امنیت و عدالت بتواند تحقق پیدا کند‌. اگر گفت‌وگوی واقعی بخواهد شکل بگیرد باید بر اساس یک فضای آزاد ایجاد و امنیت تأمین شود‌. یک گفت‌وگو باید با احترام، اطمینان و اعتماد متقابل همراه باشد، طبیعتاً هرکدام از اینها وجود نداشته باشد ما نمی‌توانیم بگوییم یک گفت‌وگوی واقعی تحقق پیدا کرده است. تا طرفین از آزادی اظهارنظر بهره‌مند نباشند و تا عدالت حاکم‌ نباشد گفت‌وگو شکل نمی‌گیرد.

عدالت، آزادی، مسؤولیت‌پذیری آگاهان

در اندیشه سیاسی شهید بهشتی که مبتنی بر منابع اصیل دین اسلام است، نگاه تشکیلاتی به مسائل اجتماعی برجستگی ویژه‌ای دارد. ایشان در کتاب خواندنی «مواضع حزب جمهوری اسلامی»، اصلی را تحت عنوان اصل انضباط تشکیلاتی مطرح و سپس پیرامون این اصل گفت‌وگو و نظریه‌پردازی می‌کند. دکتر بهشتی با اشاره با آیه «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا‌الله وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ» بیان می‌دارد که انسان‌ها و مومنان باید از خدا و رسول و صاحبان امر اطاعت کنند. با توجه به امثال این آیات، درمی‌یابیم که اسلام به دنبال ایجاد نوعی انضباط تشکیلاتی در جامعه است که این انضباط تشکیلاتی ۲ طرف دارد؛ طرف اول آن حاکمان اسلامی هستند و طرف دوم مردم و امت هستند. در اندیشه سیاسی شهید بهشتی، طرف دوم این رابطه یعنی مردم بسیار مهم هستند؛ در صورتی که در بسیاری از نظام‌های اجتماعی و سیاسی غیراسلامی دنیا صرفا به طرف اول یعنی حاکمان اهمیت داده می‌شود و به طرف دوم توجهی نمی‌شود. دکتر بهشتی می‌گوید در طول تاریخ بشر، حقوق طرف اول مساله‌ای همیشه مشخص بوده است و آن اینکه مردم و شهروندان پیوسته باید تابع و مطیع تصمیمات و دستورات حاکمان و مقامات باشند. اما سوالی که شهید بهشتی مطرح می‌کند این است: برای جلوگیری از تبدیل مردم به ابزار کارهای فاقد شعور و صلاح مقامات و مسؤولان، چه اقدامی باید کرد؟ در جواب به این سوال شهید بهشتی اصول و ارکانی را مطرح می‌کند که از اینها با عنوان دگم یاد می‌کند. این دگم‌ها رابطه بین حاکمان و مردم را دوطرفه و متعادل کرده و حقوق مردم را نیز در کنار حقوق حاکمان استیفا می‌کند. 

به لحاظ فکری می خواهم بگویم هرچند گفت و گوهای سیاسی نیز شاید مدنظرم باشد؛ امروزه دیدگاه های و سلایق مختلفی وجود دارد که باید آن را در رسانه ملی یا دیگر رسانه ها به بحث و گفت و گو گذاشت تا باب بحث گفتگو باز باشد. باید اذعان کرد که در حال حاضر متاسفانه باب بحث گفت و گو چه در مباحث علمی و چه در حوزه مباحث سیاسی بسته است. تعداد زیادی از برنامه هایی که با محور گفت و گو در رسانه ملی بوده است متاسفانه در دو سه سال اخیر تعطیل شده است و هیچ جایگزینی نیز به جای آن ها ننشسته است. به همین جهت من اعتقاد دارم که رسانه ملی و رسانه های دیگر بدهی بسیار بزرگی به جامعه فکری و علمی ما دارند چرا که باب بحث گفتگو را در مباحث علمی تقریباً به محاق برده اند.

تفکیک استان سیستان‌وبلوچستان به نظر یک مساله مهم، حیاتی و ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است که درنهایت لاجرم باید اتفاق بیفتد.

  به گزارش «فرهیختگان»، مساله تفکیک استان سیستان‌وبلوچستان که با ارائه طرح پیشنهادی تفکیک آن از سوی تعدادی از نمایندگان مجلس چندهفته‌ای است مورد بحث و گفت‌وگوی جدی‌تری واقع شده برای من و بسیاری دیگر دغدغه‌ای چندین و چندساله است. درواقع از گذشته، این مساله -به‌دلایل زیادی- به‌نظرم لازم بود و ضرورت داشت که چنین تفکیکی در پهناورترین استان کشور انجام شود اما به‌نظر هیچ‌گاه اراده‌ای جدی برای تحقق آن به‌وجود نیامد. شاید مهم‌ترین دلیل، گستردگی جغرافیایی و پهناور بودن استان است که به‌تنهایی 11درصد از قلمرو سرزمینی ایران را شامل می‌شود و به‌اذعان همه موافقان و منتقدان تفکیک استان، نه‌تنها امکان خدمت‌رسانی عادلانه به همه نقاط استان را از بین برده، بلکه حق دسترسی مردم به مدیران و حق دسترسی مدیران به تمام نقاط استان را نیز از بین برده است. توجه به اینکه سیستان‌وبلوچستان به‌تنهایی 11درصد از گستره سرزمینی ایران را شامل می‌شود و تنها استانی است که مرزهای خشکی و آبی بسیار طولانی دارد و به‌طور همزمان با دو کشور توسعه‌نیافته و درگیر مشکلات و نیازهای اولیه، مرز خشکی طولانی مشترک دارد، دلایل کافی، لازم و ضروری برای مطالبه چنین تفکیکی است. این استان از سویی به آب‌های اقیانوس آزاد راه دارد که وجه اهمیت آن را بسیار افزون‌تر می‌سازد و حتی امروزه نیز بخش دریایی و بندری آن به‌سبب اینکه منطقه آزاد تجاری است، خارج از حیطه اختیارات استانی است و در سطحی ملی مدیریت می‌شود که به همین دلیل بومیان ساکن در این منطقه از این موهبت کمترین بهره‌ای ندارند و صرفا مشکلات آن را تحمل می‌کنند. کافی است تنها وضعیت آب شرب منطقه بررسی شود.

آیت‌الله مصباح یزدی به‌لحاظ فکری طبیعتا موافقان و مخالفانی داشتند، اما آنچه در مباحث فکری مورد انتظار است، یک مواجهه منطقی و معقول است. آنچه در دوره موسوم به اصلاحات در مواجهه با آیت‌الله مصباح رخ داد، فارغ از بحث علمی بود.

برای فیلسوف مؤسس قائل به آزادی بیان نشدند

  به گزارش «فرهیختگان»، درخصــوص خدمــات آیت‌الله مصباح‌یزدی در حوزه فکری و اندیشه‌ای، خصوصا مباحث مربوط به انقلاب و معارف‌اسلامی، ایشان برجستگی‌ها و فعالیت‌های فراوانی داشته‌اند، چه قبل و چه بعد از انقلاب. ایشان قبل از انقلاب به‌همراه جمعی دیگر از صاحب‌نظران و اساتید، موسسه «در راه حق» را شکل دادند که عمدتا بعد از انقلاب هم تداوم یافت. ایشان به‌همراه اساتید دیگر این موسسه دغدغه معارف ناب اسلامی را داشته و در دفاع از آموزه‌های اسلامی فعالیت چشمگیری داشت. فعالیت این موسسه بعدا با تاسیس بنیاد باقرالعلوم، شاید دیگر به گستردگی و عمومیت سابق نبود و به‌منظور آموزش طلاب پیش می‌رفت. بنیاد باقرالعلوم هم تبدیل به موسسه آموزشی و پژوهشی شد که امروز با گستردگی‌اش به بیش از 15 رشته در حوزه علوم انسانی ‌جهت جذب طلاب در دوره‌های ارشد و دکتری تخصصی رسیده است.

چرایی و دلایل مقاومت در نگاه تفسیری امام موسی صدر

دانشیار گروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی گفت: امام موسی صدر با تأسیس جنبش أمل به عنوان سرسلسلۀ حلقۀ مقاومت در منطقه به شمار می ­آید و می­توان گفت امام مقاومت است.

به گزارش خبرنگار مهر، چندی پیش هم اندیشی علمی «مقاومت امت محور» به مناسبت نخستین سالگرد شهادت سردار شهید حاج قاسم سلیمانی در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد که در این مراسم شریف لک‌زایی، دانشیار گروه فلسفه سیاسی پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی هم سخنرانی کرد. مطلبی که در ادامه می‌خوانید، متن سخنان وی در این نشست است.

اگر در مشایه بودیم امروز دیگر چیزی به ستون‌1400 نمانده بود. فردا همزمان با اربعین به بین‌الحرمین می‌رسیدیم و همراه با کاروان حضرت زینب سلام الله علیها بر اربعین سیدالشهدا علیهم السلام می‌گریستیم و بار دل سبک می‌کردیم. حالا پنجمین و آخرین قسمت از یادداشت‌های سال گذشته دکتر شریف لک‌زایی که در طول این هفته ما را همراه با کاروان غربت کرده بود، پیش روی شماست.