جدیدترین مطالب

نوآوری‌های دانشمندان مسلمان در الهیات اجتماعی در گفت‌وگو با محمود تقی‌زاده‌داوری

در گفت‌وگو با محمود تقی‌زاده‌داوری به بررسی اندیشه اجتماعی فیلسوفان مسلمان پرداخته‌ایم.

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمود تقی‌زاده‌داوری، رئیس موسسه شیعه‌شناسی، عضو هیات‌علمی دانشگاه علامه‌طباطبایی، استاد سابق دانشگاه‌های امام‌صادق(ع)، تهران و قم، دکتری تخصصی خود در رشته فلسفه اجتماع را از دانشگاه منچستر انگلستان اخذ کرده است. ایشان علاوه‌بر دانشگاه قم، در دانشگاه‌های امام صادق(ع)، دانشکده علوم‌اجتماعی تهران، دانشکده علوم‌اجتماعی دانشگاه علامه‌طباطبایی و... نیز سابقه تدریس دارند. کتب «سیری در اندیشه‌های اجتماعی مسلمین» و «فلسفه اجتماع در نهج‌البلاغه» از آثار و تالیفات ایشان است. در گفت‌وگو با ایشان به بررسی اندیشه اجتماعی فیلسوفان مسلمان پرداخته‌ایم.
همایش «تبیین فلسفه سیاسی انقلاب اسلامی و گام دوم» با سخنرانی علیرضا صدرا و حجت‌الاسلام نجف لک‌زایی برگزار می‌شود.
 
همایش «تبیین فلسفه سیاسی انقلاب اسلامی و گام دوم» برگزار می‌شودبه گزارش ایکنا، همایش تبیین فلسفه سیاسی انقلاب اسلامی و گام دوم شنبه، ۱۲ بهمن‌ماه، ساعت ۸:۳۰ در شاهین شهر، تالار شیخ بهایی برگزار خواهد شد.
 
مهلت ارسال مقالات به این همایش حداکثر تا ۳۰ دی است؛ دبیرخانه همایش نیز در شاهین شهر، بلوار فردوسی، فرعی ۴ شرقی، دفتر امام جمعه شاهین شهر واقع شده است.
 
یادآور می‌شود، در این همایش علیرضا صدرا و حجت‌الاسلام والمسلمین نجف لک‌زایی سخنرانی می‌کنند.

نادری در کتاب خود به بررسی تاثیر متقابل باور و احساس بر یکدیگر پرداخته و در پی این بوده که تاثیر روان‌شناختی اعتقاد به آموزه‌های فلسفی ملاصدرا را استخراج کند.

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، کورش علیانی در «چراغ مطالعه» شنبه 30 آذرماه، میزبان دکتر علیرضا نادری، نویسنده کتاب «مست هشیار» بود. نادری در کتاب خود به بررسی تاثیر متقابل باور و احساس بر یکدیگر پرداخته و در پی این بوده که تاثیر روان‌شناختی اعتقاد به آموزه‌های فلسفی ملاصدرا را استخراج کند. او معتقد است حکمت متعالیه به‌عنوان فلسفه‌ای ایرانی و اسلامی ظرفیت آن را دارد که به‌عنوان مبنایی برای تدوین فلسفه زندگی قرار گیرد.

به‌نظر در عنوان «مست هشیار»، تناقضی هست. یک‌بار عنوان فرعی کتاب را برای ما می‌خوانید؟

عنوان فرعی «تاثیرات روان‌شناختی دو باور کلیدی جهان‌نگری صدرایی» است. در نگاه اول سخت است. به‌نظرم هرکدام از این کلمات برای اینکه موضوع کتاب روشن شود، توضیح می‌خواهد. مستی و هشیاری انگار دو حالت روان‌شناختی متناقض هستند. اگر کسی مست باشد دیگر لایعقل است، نمی‌شود هشیار باشد. من در این کتاب نشان دادم که اگر کسی دو باور کلیدی، [که ازآن] ملاصدرا هستند را داشته باشد، می‌تواند در عین اینکه در این جهان مستی می‌کند، در همان حال هشیار هم باشد.

گروه اندیشه ــ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مراسم رونمایی از «سلونی قبل ان تفقدونی» اظهار کرد: یافتن کلید هستی‌شناسی دشوار است و با توجه به اینکه نهج‌البلاغه کتاب هستی‌شناسی است، این موجب دشواری در ورود به میدان قرآن و نهج‌البلاغه است. آیت‌الله جوادی آملی در شرحی که بر نهج‌البلاغه نوشته‌، از منظر حکمت متعالیه به این مسیر نزدیک شده است.
 
به گزارش خبرنگار ایکنا؛ مراسم رونمایی از کتاب «سلونی قبل ان تفقدونی، تحریر نهج‌البلاغه»، تألیف آیت‌الله جوادی‌آملی، امروز، ۲۴ آذرماه با حضور جمعی از اندیشمندان و علاقه‌مندان در سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد.

در پنجمین جلسه از سلسله‌نشست‌های «نقد ایده علوم‌سیاسی» کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی با عنوان «مناسبات اخلاق و سیاست در حکمت متعالیه» در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در محل دانشگاه باقرالعلوم برپا شد.

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، در پنجمین جلسه از سلسله‌نشست‌های «نقد ایده علوم‌سیاسی» که به همت «مرکز همکاری‌های علمی و بین‌الملل» و «پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی» و با همکاری روزنامه «فرهیختگان» برگزار می‌شود، کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی با عنوان «مناسبات اخلاق و سیاست در حکمت متعالیه» در پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی دانشگاه باقرالعلوم برپا شد. در این جلسه دکتر نجمه کیخا (عضو هیات‌علمی دانشگاه شهیدبهشتی) ارائه‌دهنده و دکتر مهدی فدایی‌مهربانی (عضو هیات‌علمی دانشگاه تهران) به‌عنوان ناقد و محسن جبارنژاد به‌عنوان دبیر علمی حضور داشتند. متن تفصیلی و اختصاصی «فرهیختگان» از این نشست را از نظر می‌گذرانید.  

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی به مناسبت همایش جهانی بزرگداشت صدرالمتألهین، پیامی صادر کردند که توسط آقای دکتر حداد عادل در آغاز نخستین جلسه‌ی این همایش، قرائت شد.
متن پیام مقام معظم رهبری بدین شرح است:
 
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم‌

 از تشکیل این مجمع بزرگ علمی و فکری که برگرد اندیشه و شخصیت فیلسوف نامدار ایرانی، حکیم صدرالمتالهین شیرازی فراهم آمده، احساس افتخار و مسرت میکنم و خدای سبحان را سپاس میگویم.

به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، سومین جلسه از سلسله جلسات «نقد ایده‌های فلسفه سیاسی» با موضوع «جایگاه وحی در فلسفه سیاسی» در «پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی» برگزار شد. در این نشست دکتر احمدرضا یزدانی‌مقدم (عضو هیات‌علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی)، صاحب ایده «جایگاه وحی در فلسفه سیاسی» و مولف کتابی با همین عنوان، به دفاع از ایده خود پرداخت. اساتید آقایان محمدحسن قدردان‌قراملکی (عضو هیات‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی)، سیدعلی میرموسوی (عضو هیات‌علمی دانشگاه مفید)، منصور میراحمدی (عضو هیات‌علمی دانشگاه شهیدبهشتی)، نجف لک‌زایی (رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی) و محمدکاظم شاکر (عضو هیات‌علمی دانشگاه علامه‌طباطبایی) به نقد ایده پرداختند. سیدصادق حقیقت (عضو هیات‌علمی دانشگاه مفید) و داود فیرحی (عضو هیات‌علمی دانشگاه تهران) نیز به‌عنوان داور این کرسی حضور داشتند. سلسله جلسات «نقد ایده‌های علمی در حوزه اندیشه سیاسی» با همکاری «پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی»، «مرکز همکاری‌های بین‌المللی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی» و روزنامه «فرهیختگان» برگزار می‌شود.

شریف لک‌زایی: کرسی نظریه‌پردازی «آینگی وحی الهی» نظریه‌ای در باب وحی نبوت، حکومت و قانون در سنت فلسفی سیاسی اسلامی را برگزار می‌کنیم. آقای دکتر یزدانی‌مقدم که صاحب این نظریه هستند کتابی هم در زمینه جایگاه وحی در فلسفه سیاسی اسلامی دارند. افزون بر این مقالات متعددی در این زمینه از ایشان منتشر شده است. از آقای دکتر یزدانی‌مقدم تقاضا می‌کنم که امهات این نظریه آینگی وحی الهی را بیان بفرمایند و بعد ان‌شاءالله در خدمت اساتید هستیم که نقدها را بشنویم.

فقه و فلسفه سیاسی نمی‌توانند جای یکدیگر را بگیرند

سومین جلسه از سلسله جلسات نقد کتب علوم‌سیاسی که به همت «پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی» و با همکاری روزنامه «فرهیختگان» برگزار می‌شود، به کتاب «درآمدی بر فلسفه سیاسی اسلامی» نوشته حجت‌الاسلام دکتر احمد واعظی اختصاص داشت. در این نشست دکتر سیدصادق حقیقت به‌عنوان منتقد به نقد کتاب پرداخت. دکتر شریف لک‌زایی نیز دبیری این نشست را برعهده داشت. نخستین جلسه از این جلسات به نقد کتاب «احیای علوم سیاسی» و دومین جلسه به نقد کتاب «فلسفه سیاسی صدرالمتألهین» اختصاص داشت. اینک متن سومین نشست از این سلسله جلسات را از نظر می‌گذرانید.

کتابشناسی آثار منتشرشده درباره ملاصدرا در یک دهه اخیر در قم
 
به مناسبت فرارسیدن سالروز بزرگداشت ملاصدرا، خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، اطلاعات کتابشناسی آثار منتشرشده پیرامون این دانشمند بزرگ فلسفه اسلامی را در یک دهه اخیر در قم، مرور کرده است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در قم، امروز اول خرداد ماه، روز بزرگداشت صدرالمتالهین شیرازی معروف به ملاصدرا، بنیان‌گذار حکمت متعالیه است؛ انسانی وارسته و فیلسوف که یکی از بزرگترین دانشمندان جهان و همچنین یکی از مفاخر بزرگ ایران به شمار می‌رود.

سنگ بنای علمی و اخلاقی ملاصدرا در محضر درس شیخ بهایی، عالم جهان‌دیده كم‌نظیر دوران صفوی بنا نهاده شد و تكمیل این بنای معنوی در محضر دانشمند نامی و استاد بزرگ، سید امیرشمس‌الدین مشهور به میرداماد، صورت گرفت. ملاصدرا، درایه، رجال، فقه و اصول را از شیخ بهایی؛ فلسفه، كلام، عرفان و علوم ذوقی را از میرداماد و علوم طبیعی، ریاضی، نجوم و هیئت را از محضر حكیم ابوالقاسم میرفندرسكی از علمای نامدار زمان فراگرفت. او، بهترین و زیباترین آیین شاگردی را ادا کرد، تا روزگاری، در صدر استادی جهانی از حکمت، قرار گیرد.

گروه اندیشه ــ عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران در مورد شخصیت شهید مطهری بیان کرد: در آن مقطع که ایشان زیست داشت، بحث مارکسیسم و حرکت مطرح بود، لذا آمد و یک گام مباحث فلسفی موجود را به پیش برد و به صورت بالفعل درآورد، یعنی حرکت دیالکتیکی هگل را با حرکت جوهری به چالش می‌کشید که نیاز آن زمان بود. 

1 ملاصدرا و پرسش از وجود

وجود را بدون هیچ‌گونه اغراقی در بیان، می‌توان بنیادی‌ترین عنصر مقوّم ساختمان حکمت متعالیه دانست؛ چراکه مخاطب صدرا وارد هر مبحثی از مباحث حکمت متعالیه می‌شود -از هر وجهی و بابی هم که وارد شود- یا بلاواسطه یا مع‌الواسطه به بحث «وجود» می‌رسد.